ბაგრატის ტაძარი

ბაგრატის ტაძარი, ძველი ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი ქუთაისში, "უქიმერიონის გორაზე". აგებულია X-XI საუკუნების მიჯნაზე. ბაგრატ III-ის (975-1014) მეფობაში.

ისტორია

ჩრდილოეთი კედლის წარწერის თანახმად, "ქ. ოდეს განმტკიცნა იატაკი, ქორონიკონი იყო 223" (1003), ტაძარი ღვთისმშობლის მიძინების სახელობისა იყო. თავისი ხუროთმოძღვრული და მხატვრული ღირსებით განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს ქართულ არქიტექტურულ ისტორიაში, როგორც განვითარებული შუა საუკუნეების დროინდელი სტილის საბოლოოდ დამამკვიდრებელ ნაწარმოებს. XVII საუკუნის დასასრულამდე ძეგლი უვნებლად იდგა. 1692, როგორც ვახუშტი მოგვითხრობს, "შემუსრეს ოსმალთა". XIX საუკუნის 30-იან წლებამდე შემორჩენილი იყო ტაძრის სამხრეთი და დასავლეთი კარიბჭეებიც, რასაც მოწმობს მხატვარ ნ. ჩერნეცოვის ჩანახატები.

არქიტექტურა

ბაგრატის ტაძარი ტრიკონქის ტიპის ჯვარგუმბათოვანი ნაგებობაა. გუმბათი ოთხ მძლავრ ბურჯს ეყრდნობოდა, ჯვრის შვერილი მკლავები გარედან სწორკუთხა, შიგნით კი (აღმოსავლეთ, სამხრეთ და ჩრდილოეთ მხარეს) - ნახევარწრიული აფსიდებით იყო დასრულებული. შიგნითვე დასავლეთის მკლავს შემოუყვებოდა პატრონიკე - გალერეა, სადაც წირვა-ლოცვისა და დღესასწაულების დროს მეფე-დედოფალი და დიდებულები იდგნენ. საკურთხევლის ორსავ მხარეს სამკვეთლო და სადიაკვნე იყო. მშენებლობის დამთავრებამდე ძეგლს ჩრდილოეთ-დასავლეთიდან სამსართულიანი საცხოვრებელი კოშკი, ხოლო XI საუკუნის I ნახევარში სამხრეთიდან და დასავლეთიდან მდიდრულად მოჩუქურთმებული კარიბჭები მიაშენეს.

მდიდარია ტაძრის მორთულობა. ფასადების გასაფორმებლად გამოყენებული დეკორატიული თაღების სისტემა ფასადებს ერთმანეთთან აკავშირებდა. განსაკუთრებით აღსანიშნავია აღმოსავლეთი ფასადი - ხუთი დეკორატიული თაღითა და ორი ღრმა ნიშით. სავსებით დასრულებული სახე აქვს სარკმელთა მოჩუქურთმებულ საპირეებსა და "სათაურებს". უხვადაა მოჩუქურთმებული კარიბჭეები. ძირითადი ნაგებობის ორნამეტს გრაფიკულობა, ხოლო კარიბჭეთა შემკულობას ღრმა, პლასტიკური კვეთა ახასიათებს. შიგნით ბაზისები და სვეტისთავები რელიეფური გამოსახულებებითა და ჩუქურთმებით იყო შემკული, კედელ-კამარებსა და იატაკს მოზაიკა ამკობდა (იატაკზე დღესაც მოჩანს მისი ფრაგმენტები). სამხრეთ კარიბჭეში შემორჩენილია ფრესკის კვალი - ღვთისმშობლის გამოსახულება. ტაძრის ინტერიერსა და ეზოში აწყვია ქვაზე ნაკვეთი, რელიეფებითა და ორნამენტით შემკული დეტალები და ფრაგმენრები, რომლებიც ტაძრის შიდა კედლებსა და ფასადებს ამშევენდა.

ბაგრატის ტაძრის დახვეწილი პროპორციები, გარე მასების ჰარმონიულობა, გრანდიოზული შიდა სივრცე, ფასადების კომპოზიცია, მრავალფეროვანი მორთულობა, რთულ ტექნიკურ ამოცანათა დაძლევა მოწმობს არქიტექტორის შესანიშნავ მხატვრულ ნიჭს, დიდ პრაქტიკულ გამოცდილებასა და ოსტატობას.

მნიშვნელოვანი ფაქტები

  • 1952 წლიდან დაიწყო ტაძრის აღდგენა-კონსერვაციის სამუშაოები. პარალელურად მიმდინარეობს ძეგლის მეცნიერული შესწავლა და გამოკვლევა.
  • 1994 წელს ბაგრატის ტაძარი გელათის მონასტერთან ერთად შეტანილ იქნა იუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლთა სიაში.

ლიტერატურა

  • ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია (ტომი 2, გვ. 132)

რესურსები ინტერნეტში

დატოვე კომენტარი
რჩევები და მინიშნებები
Teona Arsenidze
2 Апреля 2016
One of the my favorite place in Kutaisi. ????????
Stacey Hollander
19 Января 2019
What a stunning place to climb up to and enjoy the view opening from there and cherish the atmosphere inside the church. Must visit!
Dodie
14 Августа 2013
I was more impressed when I saw it before the reconstruction. Now its just another Georgian church, one of many.
Natalia Pekker
29 Сентября 2016
Самая крупная достопримечательность Кутаиси, хоть и религиозная. Храм смотрится очень величественно. Для общего развития посетить стоит.
Sergio Shumik
10 Октября 2014
Обязательно посетите это сказочное место! Вход круглосуточно. Напротив недорогой хостел с приветливыми хозяевами.
David Chogovadze
12 Ноября 2015
Очень красиво, отличный вид на Кутаиси ночью, на поляне с грузинским вином.
რუქა
В 2.9км от Irodion Edoshvili Street, ქუთაისი, საქართველო მიიღეთ მიმართულებები
Птн 10:00 AM–8:00 PM
Sat Noon–10:00 PM
Вск 10:00 AM–10:00 PM
Пнд-Втр Noon–9:00 PM
Ср 9:00 AM–10:00 AM

Bagrati Cathedral on Foursquare

ბაგრატის ტაძარი on Facebook

სასტუმროები მიმდებარე

ყველა სასტუმრო იხილეთ ყველა
Tskaltubo Plaza Hotel

დაწყებული $73

Abastumani Residence

დაწყებული $110

Best Western Kutaisi

დაწყებული $79

Hotel Old Town

დაწყებული $48

Hotel Europa & Casino

დაწყებული $27

Hotel Kutaisi Globus

დაწყებული $23

რეკომენდებული ღირსშესანიშნაობები მიმდებარე

იხილეთ ყველა იხილეთ ყველა
Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
გელათის მონასტერი

გელათის მონასტერი -- ქართული ხუროთმოძღვრული ანსამბლი

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
გეგუთის სასახლე

Geguti (Georgian: გეგუთი) is a medieval royal palace, now in ruins, a

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
ქუთაისის საერთაშორისო აეროპორტი

ქუთაისის საერთაშორისო აეროპორტი (IATA: KUT, ICAO: UGKO)

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
Mayakovsky Museum, Dimi

Mayakovsky Museum, Dimi არის ტურისტული, ერთი Biographical museums

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
მარტვილის მონასტერი

მარტვილის მონასტერი — ადრეული შუა საუკუნეების ქრისტიანული ტ

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
ტაბაკინის მონასტერი

ტაბაკინის წმინდა გიორგის მონასტერი — მდებარეობს იმერეთის მხარეში, სო

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
კაცხის სვეტი

კაცხის სვეტი, კირქვის სვეტისებრი დენუდაციური „მოწმე“ — შთ

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
ნოქალაქევი

ნოქალაქევი (პირდ. მნიშვ. ”ადგილი სადაც ადრე ქალაქი არსებობდა”)

მსგავსი ტურისტული ატრაქციონები

იხილეთ ყველა იხილეთ ყველა
Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
სვეტიცხოველი

სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი, XI საუკუნის ქართული ხუროთმოძღვრებ

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
Zelve Monastery

Zelve Monastery was carved into the rock in pre-Iconoclastic times.

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
ოსიოს ლუკას მონასტერი

ოსიოს ლუკა (ბერძნ. Ὅσιος Λουκᾶς) — ისტორიული მონასტერი საბ

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
ბრიჰადეშვარას ტაძარი

ბრიჰადეშვარას ტაძარი, ასევე ბრიჰადეესვარარის ტაძარი (ტამილუ

Სურვილების სიაში დამატება
მე აქ ვიყავი
ეწვია
Sacro Monte di Oropa

The Sacro Monte di Oropa (literally ‘Sacred Mount of Oropa’) is a Rom

იხილეთ ყველა მსგავს ადგილებში