ეჩმიაძინი (სომხ.: Էջմիածին) უწმინდესი ქალაქია სომხეთში და სომხური სამოციქულო ეკლესიის კათალიკოსის საბრძანებელი. მდებარეობს არმავირის პროვინციაში, ერევნიდან დასავლეთით 20 კმ-ში.
ქალაქი თავდაპირველად დაარსდა როგორც ვარდკესავანი ძვ.წ. მე-4 ან მე-3 საუკუნეში. მეფე ვაღარშმა (117-140) მას სახელი შეუცვალა და ვაღარშაპატი (სომხ.: Վաղարշապատ) დაარქვა, რაც დღემდე რჩება ქალაქის ოფიციალურ სახელად. რამდენიმე ათწლეულში იგი სომხეთის დედაქალაქი ხდება და მე-4 საუკუნემდე ქვეყნის უმნიშვნელოვანეს ქალაქად რჩება.
ისტორიულად ქალაქის დედაბოძი ეჩმიაძინის ტაძარი იყო. თავადპირველად ააგო წმ. გრიგორი ბრწყინვალემ 301-303 წლებში, როცა სომხეთი ერთადერთი ქვეყანა იყო ოფიციალური ქრისტიანული რელიგიით. მე-5 საუკუნის სომხური წერილების მიხედვით წმ. გრიგორის ქრისტე გამოეცხადა ზეციდან, რომელმაც მიწას მეხი სტყორცნა ოქროს ჩაქუჩით, ტაძრის ასაშენებელი ადგილის მისათითებლად. შესაბამისად პატრიარქმა ეკლესიასა და თვით ქალაქსაც სახელად ეჩმიაძინი დაარქვა, რაც დაახ. ნიშნავს: ”ადგილი სადაც მხოლოდშობილი დაეშვა”.
480 წელს ვაჰან მამიკონიანის, სომხეთის რომაელი მმართველი, ბრძანებით ნანგრევებად ქცეული ბაზილიკა შეიცვალა ახალი ჯვრისებრი ფორმის ეკლესიით. 618 წელს ხის თაღი შეცვალა ქვისამ, რომელიც ოთხ მასიურ საყრდენზე იჯდა, რომელიც თავის მხრივ კონსტრუქციის გარე კედლებს აერთიანებდა არკადიებით. ტაძარმა დღემდე სწორედ ამ ფორმით მოაღწია. ტაძარში ადრე სომხურ შუასაუკუნეობრივ მანუსკრიპტთა უდიდესი კოლექცია ინახებოდა, თუმცა მოგვიანებით ისინი მატენადარანს გადაეცა.
მთავარი საკათედრო ტაძრის გარდა ქალაქში კიდევ ორი ძალზედ მნიშვნელოვანი და უძველესი ეკლესიაა. წმ. გაიანეს ეკლესია გამოირჩევა მისი ჰარმონიული პროპორციებით აგებულ იქნა 630 წელს, ხოლო მე-17 საუკუნეში კი მნიშვნელოვნად გაფართოვდა. წმ. რიპსიმეს ეკლესია 618 წელს აიგო და დღემდე უცვლელის სახით შემორჩა. ეს ორი ეკლესია, საკათედრო ტაძარი და ახლომდებარე არქეოლოგიური ზონა ზვართნოცი იუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლთა სიაშია შეტანილი.