იალბუზი
<tr><td style="border-top:1px solid #999966;
text-align: center;" colspan=2>300px |
|
---|---|
სიმაღლე | 5,642 მეტრი |
მდებარეობა |
რუსეთი
<tr><td style="border-top: 1px solid #999966; border-right: 1px solid #999966; background: #e7dcc3; width: 85px">ქედი</td><td style="border-top: 1px solid #999966; width: 220px">კავკასიონი</td></tr><tr><td style="border-top: 1px solid #999966; border-right: 1px solid #999966; background: #e7dcc3; width: 85px">რანგი</td><td style="border-top: 1px solid #999966; width: 220px">4.741 მ რანგით მე-10</td></tr><tr><td style="border-top: 1px solid #999966; border-right: 1px solid #999966; background: #e7dcc3; width: 85px">კოორდინატები</td><td style="border-top: 1px solid #999966; width: 220px"> </td></tr><tr><td style="border-top: 1px solid #999966; border-right: 1px solid #999966; background: #e7dcc3; width: 85px">ტიპი</td><td style="border-top: 1px solid #999966; width: 220px">სტრატოვულკანი (მძინარე)</td></tr><tr><td style="border-top: 1px solid #999966; border-right: 1px solid #999966; background: #e7dcc3; width: 85px">ქვის ასაკი</td><td style="border-top: 1px solid #999966; width: 220px">უცნობი</td></tr><tr><td style="border-top: 1px solid #999966; border-right: 1px solid #999966; background: #e7dcc3; width: 85px">ბოლო ამოფრქვევა</td><td style="border-top: 1px solid #999966; width: 220px">ჩვ.წ. 50 ± 50 წელი</td></tr><tr><td style="border-top: 1px solid #999966; border-right: 1px solid #999966; background: #e7dcc3; width: 85px">პირველი ასვლა</td><td style="border-top: 1px solid #999966; width: 220px">1874 ჯგუფი კროუფორდ გრუვის მეთაურობით</td></tr><tr><td style="border-top: 1px solid #999966; border-right: 1px solid #999966; background: #e7dcc3; width: 85px">უმარტივესი მარშრუტი</td><td style="border-top: 1px solid #999966; width: 220px">თოვლით/ყინულზე სვლა</td></tr> |
იალბუზი (რუსულად - Эльбрус, ყაბარდოულად - Ошхомахо, ბალყარულად - Мингитау) - კავკასიონის მთათა სისტემის უმაღლესი მწვერვალი, დაახლოებით 2000 წლის წინ ჩამქრალი სტრატოვულკანია და მდებარეობს გვერდით ქედზე, ყაბარდო-ბალყარეთსა და ყარაჩაი-ჩერქეზეთში, რუსეთის ფედერაციის ტერიტორიაზე, საქართველოს საზღვართან. მისი დასავლეთი (5621 მ) და აღმოსავლეთი (5325 მ) მწვერვალები გაყოფილია ღრმა უნაგირათი. ეს არა მხოლოდ ევროპის უმაღლესი მთაა (იმის მიხედვით თუ სად გადის კონტინენტის საზღვარი), არამედ რუსეთის უმაღლესი წერტილიც.
იალბუზი წარმოადგენს ძირითადად ანდეზიტებით აგებულ კონუსს ჩამქრალი ვულკანისა, რომელიც დგას გრანიტისა და კრისტალური ფიქალის ფუნდამენტზე. დაფარულია თოვლისა და ყინულის საფარით, საიდანაც ყველა მიმართულებით ეშვება 54 მყინვარი. მათ შორის უდიდესებია: დიდი აზაუ, ირიკი, ტერსკოლი. მყინვარების საერთო ფართი 134 კვ.კმ-ია.
იალბუზის აღმოსავლეთ მწვერვალზე პირველად ავიდა ყაბარდოელი კ. ხაშიროვი 1829 წელს, დასავლეთზე — ინგლისელი ალპინისტები ფ. გროვეს მეთაურობით 1874 წელს. საბჭოთა პერიოდში იალბუზის რაიონი გახდა მასობრივი ალპინიადების ცენტრი. 1967 წელს აქ ერთდროულად 2400 ადამიანი ავიდა. იალბუზის რაიონი სამთო-სათხილამურო სპორტისა და ტურიზმის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ცენტრია. აქ არის ტურბაზები, თავშესაფრები, ალპინისტური ბანაკები. ჩეგეტის მთაზე აგებულია საბაგირო გზა 2719 მ-სა და 3040 მ-ს შორის. ერთ-ერთ სადგურზე მდებარეობს 1941-1945 წლების პერიოდის იალბუზის დამცველთა საბრძოლო დიდების მუზეუმი. იალბუზის ორი პიკი
|
კატეგორია:რუსეთის მთები კატეგორია:კავკასიონის მთები
am:ኤልብሩስ ተራራ ar:جبل ألبروز be:Гара Эльбрус bg:Елбрус bn:এলব্রুস পর্বত br:Elbrous bs:Elbrus ca:Elbrús ce:Эльбрус cs:Elbrus cy:Elbrus da:Elbrus de:Elbrus el:Ελμπρούς en:Mount Elbrus eo:Elbruso es:Monte Elbrus et:Elbrus eu:Elbrus fa:کوه البروس fi:Elbrus fr:Elbrouz fy:Elbroes gl:Elbrus - Эльбрус he:אלברוס hr:Elbrus hu:Elbrusz it:Monte Elbrus ja:エルブルス山 ko:엘브루스 산 kv:Эльбрус la:Elbrus lt:Elbrusas lv:Elbruss nl:Elbroes nn:Elbrus no:Elbrus os:Эльбрус pl:Elbrus pt:Monte Elbrus rm:Elbrus ro:Elbrus ru:Эльбрус simple:Mount Elbrus sk:Elbrus sl:Elbrus sq:Elbrus sr:Елбрус sv:Elbrus tg:Кӯҳи Элбрус th:ยอดเขาเอลบรุส tr:Elbruz Dağı uk:Ельбрус vi:Elbrus zh:厄尔布鲁士峰